Artykuły

Możliwość maszynowego odczytania dawnych tekstów rękopiśmiennych – polskich, łacińskich, niemieckich, duńskich, francuskich czy arabskich – niemal rewolucyjnie zmienia pracę nad źródłami historycznymi i jest dowodem na skuteczność sztucznej inteligencji w konkretnych, niszowych zadaniach.

W październiku 1682 roku przed sądem w Dorpacie stanął ponad osiemdziesięcioletni Kurlandczyk imieniem Thiess. Został on wezwany przed sąd książęcy jako świadek w sprawie o świętokradztwo (obrabowanie kościoła), ale w czasie rozprawy oskarżono go o bycie wilkołakiem.

Mimo że Mezoameryka była stosunkowo niewielkim regionem, stała się domem wielu zaawansowanych cywilizacji. Niektóre z nich, jak Majowie i Aztekowie, są powszechnie znane i podziwiane. Inne, jak bohaterowie tego artykułu, pozostają w zapomnieniu. A szkoda, bo ich kultura i osiągnięcia wcale nie były mniej interesujące.

Choć Habsburgowie w polskiej historii kojarzą się raczej negatywnie, nie da się ukryć, że wielokrotnie ich losy krzyżowały się z naszymi dziejami w sposób trudny do jednoznacznej oceny. Czy Habsburg mógłby być dobrym królem Polski? I czy królowa Bona mogłaby być ich agentką?

W Wielkopolsce co rusz można natknąć się na legendy o zjawach pojawiających się nocami w mrocznych zamkowych komnatach lub błąkających się po okolicy. Te opowieści często nawiązują do dawnych właścicieli zmuszonych po śmierci pokutować za swoje grzechy. Nierzadko słyszy się też o tajemniczych damach, których dusze nie mogą zaznać spokoju. Poznaj niezwykłe legendy z północnej Wielkopolski i odkryj kryjące się za nimi historie!

W pierwszej kolejności winni jesteśmy szacunek zmarłym – kobietom, które zginęły w wyniku procesów o czary i które nie są już w stanie świadczyć o samych sobie. Czcimy pamięć o nich, starając się przedstawiać je takimi, jakimi były: nie jako bohaterki ani winowajczynie, nie jako „kobiety, które wiedzą”, ale też nie jako głupie „zabobonicce”, tylko jako zwyczajne, skomplikowane istoty ludzkie. Ich życie i śmierć nie przystają do współczesnych ideologii, nie naszej wygodzie miały bowiem służyć.

Kto słyszał historię o duszach dziewczyn zaklętych w brzozy lub głogu wieszczącym nadejście wojny? Dziś może tylko nieliczne osoby studiujące dawne wierzenia odpowiedziałyby twierdząco, ale na wielkopolskiej wsi w XIX i na początku XX wieku podobne opowieści były powszechne. Światy ludzi i innych bytów były silnie ze sobą splecione, w związku z czym wiele drzew otaczano szczególnym szacunkiem.

Hiszpanie, podbijając Nowy Świat, stosowali wyjątkowo brutalne metody, masowo mordowali mieszkańców Ameryk i dopuszczali się niewyobrażalnych okrucieństw. To prawda czy może tylko wroga propaganda?

Ostatnie bombardowanie Krakowa to wciąż tajemnicza sprawa. Gdy się wydarzyło, bezpieczniej było o nim głośno nie mówić. Bomba spadła z nieba, gdy front stał już daleko od Krakowa, i nie ma pewności, kto ją zrzucił. Zapewne nie eksplodowała, lecz od jej uderzenia zginęło dziesięcioro ludzi.

Przeprowadzony w marcu 1942 roku niezwykły brytyjski atak na port w Saint-Nazaire w okupowanej Francji zakończył się taktyczną porażką, a jednocześnie strategicznym sukcesem. W historii nazwano go „największym z rajdów”.