W tym roku mija sto lat od debiutu polskiej delegacji na Igrzyskach Olimpijskich!

Choć po raz pierwszy oficjalnie polska delegacja pojawiła się na Igrzyskach Olimpijskich w 1924 roku w Paryżu, Polacy – jako reprezentanci innych krajów – występowali na tej imprezie już wcześniej. Jednym z pierwszych zawodników polskiego pochodzenia był warszawiak Julian Michaux, który był szermierzem i w 1900 roku w Paryżu rywalizował w barwach Imperium Rosyjskiego. Natomiast w 1908 roku w Londynie Jerzy Gajdzik zdobył brązowy medal w skokach do wody jako członek drużyny… Stanów Zjednoczonych. W tym samym roku Austrię reprezentowała tenisistka Franciszka Pietrzykowska. Cztery lata później w Sztokholmie na zawodach jeździeckich w barwach Austrii wystąpił Władysław Ponurski, a jego rywalami (jako zawodnicy z Rosji) byli Sergiusz Zahorski i Karol Rómmel.

Polski Komitet Olimpijski – a dokładniej Komitet Udziału Polski w Igrzyskach Olimpijskich – zawiązany został w październiku 1919 roku w Krakowie, a jako jeden z celów organizacji ustalono przygotowanie polskiej „ekspedycji” na Igrzyska Olimpijskie w Antwerpii w 1920 roku. Niestety, planom tym przeszkodziła wojna polsko-bolszewicka, a na pierwszy występ pod flagą biało-czerwoną na igrzyskach trzeba było czekać kolejne cztery lata. Mimo to w Antwerpii nie zapomniano o Polsce – nasza flaga pojawiła się podczas defilady na ceremonii otwarcia.

Polska delegacja zadebiutowała więc na igrzyskach w 1924 roku – najpierw na I Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Chamonix, a kilka miesięcy później na VIII Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu. Żeby sportowcy mogli w ogóle wziąć udział w zawodach, zorganizowano zbiórkę publiczną wśród polskiego społeczeństwa.

Ze stolicy Francji polscy sportowcy wrócili z dwoma medalami: Józef Lange, Jan Łazarski, Tomasz Stankiewicz i Franciszek Szymczyk wywalczyli srebro w kolarstwie torowym na dystansie 4 km, natomiast Adam Królikiewicz (i koń Picador) zajęli drugie miejsce w jeździectwie, w konkursie skoków. Cztery lata później mogliśmy cieszyć się z pierwszego olimpijskiego złota – na igrzyskach w Amsterdamie złoto w rzucie dyskiem wywalczyła Halina Konopacka. W sumie do 2024 roku polscy sportowcy przywieźli z igrzysk ponad 300 medali!

Reprezentacja Polski w piłce nożnej na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu w 1924 r. Stoją od prawej: bramkarz Mieczysław Wiśniewski (Wisła Kraków), Mieczysław Batsch (Pogoń Lwów), Wacław Kuchar (Pogoń Lwów), Leon Sperling (Cracovia), Wawrzyniec Cyl (ŁKS), Józef Kałuża (Cracovia), Henryk Reyman (Wisła Kraków), Stefan Fryc (Cracovia). Siedzą od prawej: Stanisław Cikowski (Cracovia), Zdzisław Styczeń (Wisła Kraków), Marian Spoida (Spojda; Warta Poznań) (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/783/1)
Reprezentacja Polski w kolarstwie na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu w 1924 r. Zdobywcy srebrnego medalu na dystansie 4000 m drużynowo. Od lewej: Tomasz Stankiewicz, Jan Łazarski, Franciszek Szymczyk, Józef Lange (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/783/2)
Polska reprezentacja na otwarciu Igrzysk Olimpijskich w Paryżu w 1924 r., stadion sportowy Colombes (właściwa nazwa Stade olympique Yves-du-Manoir) (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/783/3)
Igrzyska w Paryżu, mecz Polska-Węgry na stadionie Bergeyre, 26 maja 1924 r. W akcji z lewej Włodzimierz Cyl (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego)
Część reprezentacji Polski przed wyjazdem na Letnie Igrzyska Olimpijskie 1928 na dworcu w Warszawie (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/785/1)
Reprezentacja Polski podczas otwarcia igrzysk olimpijskich w Amsterdamie, 28 czerwca 1928 r. Widoczni m.in.: kolarz Franciszek Szymczyk (niesie tablicę) i zapaśnik Marian Cieniewski (chorąży, niesie flagę). Za nimi w I. rzędzie: przewodniczący Komisji Organizacyjnej inż. Wacław Znajdowski (1. z lewej) i lekkoatleta, członek ekipy organizacyjnej, kapitan Jan Baran-Bilewski (2. z lewej). W 2. rzędzie lekkoatletki, widoczne m.in.: Otylia Tabacka, Halina Konopacka, Genowefa Kobielska, Gertruda Kilosówna. W 3. rzędzie, w mundurach pięcioboiści: Franciszek Koprowski, Zenon Małłysko, Stefan Szelestowski. W 5. rzędzie widoczny m.in. kpt. Józef Baran-Bilewski (1. z lewej) (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/786/2)
Halina Konopacka podczas zawodów w rzucie dyskiem, igrzyska w Amsterdamie, 1928 r. (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/786/7)
Wyjazd polskiej reprezentacji na Zimowe Igrzyska Olimpijskie w St. Moritz w 1928 r. Widoczni m.in.: trener Norweg Bengt Simonsen, dziennikarz sportowy Stanisław Facher i narciarze: Bronisław Czech, Zdzisław Motyka, Stanisław Motyka, Józef Bujak, Andrzej Krzeptowski I, Andrzej Krzeptowski II (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/892/1)
Ilustracja z książki „Polacy na Igrzyskach X Olimpjady 1932” (ze zbiorów Biblioteki Narodowej, sygn. 562.583)
Grupa polskich sportowców w drodze na igrzyska w Los Angeles na pokładzie statku pasażerskiego SS Pułaski, wpłynięcie do portu, lipiec 1932 r. Widoczny m.in.: kierownik ekspedycji, generał Stanisław Rouppert i konsul Polski w Nowym Jorku Józef Kubisz (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/793/1)
Grupa polskich sportowców w wiosce olimpijskiej w Baldwin Hill w czasie Igrzysk Olimpijskich w Los Angeles w 1932 r. Stoją od lewej: szermierz Tadeusz Friedrich, wioślarz Jan Mikołajczak, szermierze: Marian Suski i Władysław Dobrowolski; wioślarze: Janusz Ślązak, Jerzy Braun, Edward Kobyliński, Stanisław Urban, Henryk Budziński. Siedzą od lewej: Zygmunt Siedlecki (wieloboista), Zygmunt Heliasz, Janusz Kusociński i sternik Jerzy Skolimowski (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/796/27)
Wyjazd polskiej drużyny hokeja na lodzie na Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Garmisch-Partenkirchen, 22 stycznia 1936 r. (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/918/1)
Wyjazd polskich sportowców z Warszawy na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Berlinie. Zawodniczki w oknach pociągu żegnane przez kibiców. W oknie środkowym od lewej stoją lekkoatletki: Maria Kwaśniewska, Jadwiga Wajsówna i Stanisława Walasiewicz (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/860/7)
Reprezentantki Polski na Igrzyskach w Berlinie. Widoczna m.in. Stanisława Walasiewicz (2. z lewej w 2. rzędzie) (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/878/16)
Część reprezentacji Polski na igrzyska w Berlinie, 1936 r. (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/860a/1)
Polska drużyna piłkarska podczas Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 r. Stoją od lewej: Teodor Peterek, Ryszard Piec, Józef Kotlarczyk, bramkarz Spirydion Albański, Jan Wasiewicz, Ernest Wilimowski, Antoni Gałecki, Walerian Kisieliński. Siedzą od lewej: Fryderyk Scherfke, Władysław Szczepaniak, Ewald Dytko (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/810/1)
Medalistki w rzucie oszczepem na igrzyskach w Berlinie w 1936 r. Stoją od lewej: Niemka Tilly Fleischer (złoto), Polka Maria Kwaśniewska (brąz), Niemka Luise Kruger (srebro) (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/891/224)
Ślubowanie polskich olimpijczyków na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Helsinkach w 1940 roku, Warszawa, 16 maja 1939 r. Widoczny m.in.: prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego pułkownik Kazimierz Glabisz (stoi przy mikrofonie) (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/891/1)
Ślubowanie polskich olimpijczyków na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Helsinkach w 1940 roku, Toruń, maj 1939 r. (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/1/0/5/890/1)
Medaliści Igrzysk Olimpijskich w Rzymie w 1960 r. w podnoszeniu ciężarów (waga lekkociężka): Jim George (srebro), Ireneusz Paliński (złoto), Jan Bochenek (brąz) (fot. domena publiczna)
Polscy 400-metrowcy Andrzej Badeński (z lewej) i Wojciech Lipoński (z prawej) w drodze na igrzyska w Tokio w 1964 r. (fot. sewekliponski, CC BY-SA 4.0)
Półfinał w biegu na 400 m podczas igrzysk w Meksyku w 1968 r. Z numerem 661 biegnie Andrzej Badeński (fot. Mario De Biasi, domena publiczna)
Trener reprezentacji piłkarskiej Kazimierz Górski z żoną Marią i córką Urszulą na lotnisku Okęcie przed odlotem na igrzyska olimpijskie w Montrealu, 9 lipca 1976 r. (fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, sygn. 3/40/0/13/18/6)
Władysław Kozakiewicz podczas igrzysk olimpijskich w Moskwie, 1980 r. (fot PAP, domena publiczna)
Złota polska drużyna pięcioboistów z Barcelony, 1992 r. Stoją od lewej: Dariusz Goździak, Arkadiusz Skrzypaszek, Maciej Czyżowicz (fot. PAP, domena publiczna)
Reprezentacja Polski podczas ceremonii otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Vancouver, 2010 r. (fot. Jude Freeman, CC BY 2.0)
Mecz siatkarski reprezentacji Polski i Iranu podczas Igrzysk Olimpijskich w Tokio, 2020 r. (fot. MojNews.com, CC BY 4.0)
Agata Łysakowska-Trzoss
Agata Łysakowska-Trzoss
Agata Łysakowska-Trzoss – doktorantka na Wydziale Historii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, gdzie przygotowuje pracę doktorską poświęconą beneficjentom organizacji dobroczynnych w dziewiętnastowiecznym Poznaniu. Jest kierowniczką grantu „Ubodzy miasta Poznania w Kartotekach Towarzystwa Dobroczynności Dam Polskich 1845–1853” realizowanego w ramach konkursu PRELUDIUM-19 Narodowego Centrum Nauki. Bada historię życia codziennego, rozwój miast oraz historię filmu. Publikowała teksty w serwisach popularnonaukowych Histmag.org, twojahistoria.pl i ciekawoskihistoryczne.pl i historiaposzukaj.pl. Na Instagramie prowadzi profil „Dziewczyna z historią”.
Instagram

Skomentuj. Jesteśmy ciekawi Twojej opinii!