Tag: Poznań

W pierwszej kolejności winni jesteśmy szacunek zmarłym – kobietom, które zginęły w wyniku procesów o czary i które nie są już w stanie świadczyć o samych sobie. Czcimy pamięć o nich, starając się przedstawiać je takimi, jakimi były: nie jako bohaterki ani winowajczynie, nie jako „kobiety, które wiedzą”, ale też nie jako głupie „zabobonicce”, tylko jako zwyczajne, skomplikowane istoty ludzkie. Ich życie i śmierć nie przystają do współczesnych ideologii, nie naszej wygodzie miały bowiem służyć.

Dziś trudno wyobrazić sobie spacer po poznańskiej starówce bez podziwiania trykających się na ratuszu koziołków czy spojrzenia na stragany skryte w podcieniach wielobarwnych domków budniczych. Jedne i drugie należą do najbardziej charakterystycznych i najczęściej fotografowanych elementów architektonicznych miasta, nieodłącznie wrośniętych w jego panoramę. Gdyby jednak odbyć ten sam spacer w lutym 1945 roku, tuż po wyzwoleniu miasta, obraz utrwalony na zdjęciu przedstawiałby ruiny.

„Niestety ze wstydem przyznać musim, że kraju naszego nie znamy, a co najmniej znamy niedostatecznie” – te słowa w 1908 roku znalazły się w jednym z wielkopolskich czasopism. Sporo było do zrobienia w kwestii „ukochania i poznania kraju ojczystego”, choć ruch turystyczny i krajoznawczy rozwijał się od kilku lat.

Po powstaniu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w 1857 roku rozpoczęto gromadzenie zróżnicowanych zbiorów, które zamierzano udostępnić zwiedzającym. Aby jednak trafić do potencjalnie zainteresowanych osób, należało zająć się promocją muzealnej kolekcji.

W 1859 roku „pośród ciszy i głębokiego milczenia widzów” w Poznaniu odsłonięto pomnik popularnego w całej Wielkopolsce narodowego wieszcza. Tę podniosłą atmosferę poprzedziły lata walki toczonej z władzami pruskimi: od lokalnej policji, przez prezesa Prowincji Poznańskiej, po rząd centralny w Berlinie.

Poznań jest siedzibą wielu interesujących placówek kulturalnych. Trudno jednak o bardziej unikalną instytucję niż MBP – muzeum całkowicie poświęcone broni pancernej. Co znajdziemy w jego pawilonach?

Już w 1923 roku w II Rzeczpospolitej zaczęła kształtować się koncepcja wielkiej ogólnopolskiej wystawy mającej na celu ukazanie dorobku odrodzonej Polski. Pomysł ten udało się zrealizować na dekadę niepodległości w Poznaniu. Na gości z całego świata czekała nie tylko ogromna ekspozycja prezentująca wiele dziedzin życia społecznego i przemysłu, ale także mnogość atrakcji.

Po kilkunastu latach wędrówki po Poznaniu oficjalnie otwarto Muzeum im. Mielżyńskich, skarbnicę narodowych pamiątek w zaborze pruskim. Choć posiadało już ono własną siedzibę, nie oznaczało to końca problemów, z jakimi musiała mierzyć się ta instytucja, mogąca liczyć jedynie na społeczne wsparcie.

Po upadku Rzeczpospolitej, obok kolejnych spisków i powstań, Polacy podjęli też inne działania – równie ważne, choć mniej spektakularne. Należało do nich gromadzenie pamiątek historycznych, by otoczyć opieką zagrożoną polską kulturę. Kolejnym krokiem było udostępnienie zbiorów szerszej publiczności.

Wielkiej Wojna przyniosła kulminację trwającego cały XIX wiek zjawiska upamiętniania poległych żołnierzy. Liczył się już nie tylko dowódca, a szeregowy wojak przestawał być anonimowy. Za ogromnym wysiłkiem wojennym poszły równie wielkie starania zmierzające do uczczenia tych, którzy zginęli w walce.